Internationaal Strafrecht

Strafrechtelijk onderzoek vindt in toenemende mate plaats in internationaal verband als gevolg van immer meer grensoverschrijdende gepleegde strafbare feiten. De Nederlands autoriteiten ontvangen met regelmaat vanuit het buitenland rechtshulpverzoeken betreffende mogelijke strafbare feiten gepleegd in Nederland of het buitenland. Eveneens zetten de Nederlandse autoriteiten frequent rechtshulpverzoeken uit in het buitenland. Denk hierbij aan verzoeken:

  • van of aan Nederland om een misdrijf te laten onderzoeken door plaatselijke opsporingsinstanties
  • om opsporingsambtenaren in een buitenland, dus in een andere jurisdictie, werkzaam te laten zijn
  • om mensen te traceren, volgen, localiseren, afluisteren, arresteren en/of uit te leveren
  • tot het leggen van beslag, het bevriezen van een situatie
  • tot het ondernemen van bepaalde stappen op grond van een Verdragsrechtelijke verplichting

Het gebruik van bewijs verkregen in het buitenland wordt veelal door de Nederlandse rechter toegestaan, ook al is het bewijs (naar Nederlands recht) op onrechtmatige wijze verkregen. Vraagstukken rond jurisdictie moeten worden beantwoord, zoals; welke rechtbank in welk land kan of dient te oordelen over een strafzaak?

Gespecialiseerde rechtsbijstand

Indien u bent betrokken bij een internationaal strafrechtelijk onderzoek laat u dan al in een vroeg stadium bij staan door een advocaat met ervaring in internationaal strafrecht. Ons kantoor is bij uitstek deskundig in het verlenen van rechtsbijstand in (complexe) zaken met internationale aspecten (zie onder andere ook onze Engelstalige webpagina over Interpol-zaken).  
Wij staan met regelmaat mensen uit Nederland bij die in het buitenland worden vervolgd op verdenking van strafbare feiten. Tevens treden wij vaak op als advocaat voor buitenlanders die in Nederland worden vervolgd, al dan niet na aan Nederland te zijn uitgeleverd. 
Wij beschikken in het buitenland over een netwerk van aldaar gevestigde strafrechtadvocaten. Ons kantoor is aangesloten bij de European Criminal Bar Association (ECBA). Onze advocaten hebben goede contacten met de diverse medewerkers van een groot aantal ambassades en consulaten. Ons kantoor te Den Haag is letterlijk omgeven door een groot aantal ambassades, hetgeen betekent dat, indien geboden en mogelijk, we kunnen werken met korte lijnen. Alleen ingeval onze client verzoekt om consulaire bijstand nemen wij contact op met het consulaat. Meer informatie over consulaire bijstand kunt vinden op onze Engelstalige webpagina Consular Assistance?.

Interpol en Europol

Het Openbaar Ministerie en politie kunnen ook assistentie vragen of geven aan internationale organisaties als Interpol en Europol. Onze advocaten zijn ervaren in de omgang met diverse internationale (opsporings)instanties. Politiediensten werken in toenemende mate samen in grensoverschrijden strafzaken, met name op navolgende gebieden:

  • computercriminaliteit
  • witwassen
  • corruptie
  • fraude
  • handel in illegale (namaak) goederen, waaronder merkkleding en medicijnen
  • georganiseerde criminaliteit
  • drugshandel
  • terrorisme
  • oorlogsmisdaden
  • kinderpornografie
  • mensenhandel
  • opsporingsonderzoek naar voortvluchtigen

Uitlevering

Verdachten of veroordeelden kunnen worden overgeleverd op een verzoek van het ene land aan het andere. Achterliggende gedachte is de afspraak tussen de verschillende landen dat ernstige misdrijven niet ongestraft mogen blijven. Uitlevering is gebaseerd op wettelijke wederkerigheid veelal neergelegd in een uitleveringsverdrag. Uitleveringsverzoeken kennen in sommige gevallen echter niet alleen een legaal doeleinde, maar ook een politieke component. Een gedegen juridische bijstand is dan per direct noodzakelijk. Hoewel de Nederlandse rechter de strafzaak niet inhoudelijk zal behandelen, de Nederlandse rechter beoordeelt dus niet of de feiten inderdaad zijn gepleegd, zijn er vaak toch veel verweren mogelijk, denk daarbij aan:

  • voldoet het uitleveringsverzoek aan alle wettelijke voorwaarden 
  • bestaat er een uitleveringsverdrag met het desbetreffende land, bij gebreke waarvan niet kan worden uitgeleverd
  • voor de tenuitvoerlegging van een straf levert Nederland geen onderdanen uit, mogelijk wel voor vervolging in het buitenland zij het met terugkeergarantie na een mogelijke veroordeling
  • is een buitenlander al gedurende lange tijd woonachtig in Nederland dan dient deze buitenlander in sommige gevallen gelijk te worden gesteld met de Nederlander die niet uitgeleverd kan worden
  • is er sprake van dubbele strafbaarheid; alleen voor feiten die ook in Nederland strafbaar zijn kan worden uitgeleverd
  • is iemand eerder al veroordeeld voor hetzelfde feit, ne bis in idem, zo ja dan kan van uitlevering voor dit feit geen sprake zijn
  • is het feit lang geleden begaan, zo ja dan dient onder omstandigheden uitlevering achterwege te blijven, zeker als het niet gaat om heel ernstige strafbare feiten
  • is het feit mogelijk (deels) gepleegd in Nederland reden waarom niet de buitenlandse rechter, maar de Nederlandse rechter inhoudelijk de strafzaak dient te behandelen
  • bestaat er bij uitlevering een gevaar voor schending van mensenrechten als gevolg van ras, geslacht, sexuele geaardheid, religie of politieke overtuiging van degene wiens uitlevering wordt verzocht
  • maakt de verzoekende staat misbruik van procedurele mogelijkheden
  • voldoet de uitlevering aan de waarborgen rond mensenrechten neergelegd in het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM)
  • de persoonlijke omstandigheden van de persoon wiens uitlevering wordt verzocht
  • alleen indien terstond eenduidig kan worden vastgesteld dat betrokkene het feit niet kan hebben gepleegd, bijvoorbeeld bij een persoonsverwisseling, kijkt de Nederlandse rechter iets verder naar de zaak zelf

Overlevering 

Binnen de Europese Unie hebben de landen de uitlevering vereenvoudigd. De afspraken van de deelnemende landen zijn sinds 2004 voor Nederland vastgelegd in de Overleveringswet, reden waarom men in deze gevallen spreekt over Overlevering in plaats van Uitlevering. De overleveringsprocedure verloopt vergeleken met de uitleveringsprocedure zeer snel. Binnen twee tot drie maanden weet u of u wordt overgeleverd of niet. Alleen de rechtbank in Amsterdam behandelt overleveringszaken. De overleveringsprocedure kent geen mogelijkheid van hoger beroep. Voor een aantal verdenkingen is de eis van dubbele strafbaarheid komen te vervallen. Dit betreffen de zogenaamde lijstfeiten. Lees hier meer over het Europees arrestatiebevel en de overleveringsprocedure.

Wots-procedure en Wets

Nederlanders en soms ook in Nederland gewortelde buitenlanders die veroordeeld zijn in het buitenland en die aldaar een verzoek hebben ingediend om het restant van de opgelegde straf in Nederland ten uitvoer te laten leggen, kunnen naar Nederland worden overgebracht indien Nederland een verdrag heeft gesloten met het desbetreffende land over de tenuitvoerlegging van straffen. Alsdan is van toepassing de Wet Overdracht Tenuitvoerlegging van Strafvonnissen (Wots). In de meeste gevallen kan de in het buitenland opgelegde straf worden omgezet naar Nederlandse maatstaven. Met name bij drugszaken is dit vaak wenselijk (zie bijvoorbeeld deze uitspraak). Soms gaat een land echter alleen akkoord met overbrenging naar Nederland indien de opgelegde straf in het geheel door Nederland wordt overgenomen. Bij deze Wots-zaken is van belang dat Nederland rekening houdt met de juiste in het desbetreffende buitenland gehanteerde datum van vervroegde of voorwaardelijke invrijheidstelling (VI-datum). Veel landen kennen een systeem waarbij na een strafrechtelijke veroordeling een andere (detentie) rechter of een 'parole board' een VI-datum vaststelt.
Onze advocaten hebben bijvoorbeeld in aanvankelijk door Nederland afgewezen Wots-verzoeken alsnog toewijzing van het Wots-verzoek weten te bewerkstelligen. 

De wet Wederzijdse erkenningen en tenuitvoerlegging strafvonnissen (WETVVS of Wets) is in 2012 in werking getreden. De Wets betreft de implementatie van twee Europese Kadersluiten. De Wets maakt snelle en efficiente overdracht van straffen mogelijk tussen de lidstaten van de Europese Unie. De Wets vervangt de Wots binnen de Europese Unie. Ingeval er sprake is van een zogenoemde terugkeergarantie kan door onze advocaten een zienswijze worden opgesteld ten behoeve van de beoordeling door het gerechtshof Arhem betreffende de mogelijke aanpassing van de in het buitenland opgelegde vrijheidsbenemende sanctie (zie art. 2:11 lid 5 WETVVS). Met name in drugszaken kan deze procedurele mogelijkheid een belangrijke rol spelen.

Onze advocaten kunnen u nader informeren over de mogelijkheden en onmogelijkheden rond Wots en Wets. Enige praktische informatie vindt u op onze pagina Brochures en detail informatie. 

Internationaal Strafhof

Bob Kaarls is ook actief als advocaat bij het Internationaal Strafhof te Den Haag. Bob Kaarls is toegelaten tot de list of counsel. Als een van de weinige Nederlanders is hij een enkele maal door het Internationaal Strafhof benoemd tot juridisch adviseur. 

Voor meer informatie neem contact op met Bob Kaarls, Diantha van Eijsden of bel / email naar ons kantoor.